Kayıtlar

Mayıs, 2025 tarihine ait yayınlar gösteriliyor

Mor Barsavmo Kilisesi

Resim
Mor Barsavmo Kilisesi Batı Cephesi Avlu Giriş Kapısı    Mor Barsavmo Kilisesi: Aziz Mor Barsavmo, mucizeleri ve erdemleriyle ünlü, çilekeşlerin başı olarak bilinen bir din adamıdır. MS. 550–650 arasında yazılan Mor Barsavmo’nun hayatında bu azizin mucizelerinden bahsedilir. Süryanilere göre, çileci bir anlayışla, çukurlarda yaşamak Mor Barsavmo’nun başlattığı bir ibadet şeklidir . Mor Abrahom’un öğrencisi Mor Barsavmo Malatyalı’dır.  Aziz Mor Barsavmo’ya adanan kilise, T.A. Sinclair’e göre XIV. Yüzyılın sonları, XV. Yüzyılın başlarında inşa edilmiştir. (Turan, 2019, s. 255). Kilise, iki defa restore edilmiştir. İlk restorasyon, 1910 yılında, eski temelleri üzerine geleneksel bir biçimde yeniden inşa  edilmiştir. İkinci restorasyon ise 1991 yılındadır . Kilise yetkililerinden alınan bilgiye  göre 1969 yılında Circo Anter’in oğlu Gevargis Çakır ve eşi Verde kilisenin cephelerini  onarmışlardır. Mor Barsavmo Kilisesi; Güneydoğu Anadolu Bölgesinde bulunan Mard...

Mort Şimuni Kilisesi

Resim
Mort Şimuni Kilisesi Narteks Girişi   Mort Şimuni Kilisesi: Kilisenin isminin adandığı Azize Mort Şimuni, M.Ö. 300’lerde yaşamış, tanrıya olan inancı sebebiyle Roma imparatoru Antiakos tarafından yedi çocuğu ile birlikte öldürülmüş bir kadındır. Mort Şimuni İsa’dan önce yaşamıştır, fakat Hıristiyan dünyası onu azize olarak kabul etmiştir. Onun Allah’a olan inancı ve bu uğurda çocukları ile birlikte şehit olması, onu kutsallaştırmıştır  . Kilisenin tarihi IX. yüzyıla  tarihlendirilmektedir. Mor Şimuni Kilisesi; Güneydoğu Anadolu bölgesinde bulunan Mardin ilinin Midyat ilçesinde yer almaktadır. Kilise Midyat’ın metropolitlik kilisesidir. Metropolitlik kiliselerinin önemi; patrik veya metropolitin ilçeyi ziyareti sırasında ibadet ettiği ve konakladığı kiliseler  olmasıdır.  Mort Şimuni Kilisesi Naos Orta Nef Mort Şimuni Kilisesi Vaftiz  Teknesi 

Mor Kuryakos Kilisesi

Resim
  Mor Kuryakos Kilisesi Doğudan Görünüm Mor Kuryakos Kilisesi: Kilisenin adandığı Mor Kuryakos; Gertrude Bell’in bahsettiği Aziz Cyriacus’tur.  Halk arasında Kuryakos olarak adlandırılır. Aziz Kuryakos, Aziz İzozoel ile aynı yılda, yani 304’te annesi Julitta ile Tarsus’ta şehit edilmiştir. Ortodoks Süryani geleneğinde küçük ölçekli, köy ve mahalle kiliseleri bir azize adanması çok yaygın bir gelenektir (Şimşek, 2003, s. 37). Gertrude Bell, batı duvarında yer alan ve M.S. 1696 tarihli bir restorasyondan  bahseden bir yazıtı anlatır. Bu yazıta göre kuzey duvarı ve tonoz, XVI. yüzyıl sonlarına  doğru yenilenmiştir (Turan, 2019, s. 202). Güneydoğu Anadolu bölgesinde bulunan Mardin ilinin, Midyat ilçesine bağlı,  Bağlarbaşı (Arnas) köyünde bulunmaktadır. Arnas Midyat’a 8 kilometre uzaklıktadır.                                         Mor Kuryakos Kilisesi Güney C...

Mor İzozoel Kilisesi

Resim
Mor İzozoel Kilisesi Kuzeybatı Görünümü  Mor İzozoel Kilisesi:  Kilise, Mor İzozoel’e adanmıştır. Mor İzozoel 304’te Diocletion’un katliamı  sırasında Roma’da öldürülen Samosata eyaleti başkanının oğludur.  Kilisenin yazlık bölümünde apsisin üzerindeki yazıtta şu yazı yer alır; “Bu Beth  Slutho (yazlık kilise), Yunanlıların 1246 yılında (M.S. 934), Mor İwannis’in  metropolitlik, Mor Adai’in başrahiplik döneminde ve Thomas (papazken ?) zamanında  yaptırılmıştır. Gertrude Bell, Mor İzozoel’in Mor Kuryakos’tan daha geç dönem bir  kilise olduğunu söyler ve bu kiliseleri İS. 700’e tarihlendirir (Turan, 2019, s. 202). Mardin iline bağlı, Midyat ilçesinin, Altıntaş köyünde bulunmaktadır. Midyat’ın 9 kilometre kuzeydoğusundadır. Kilise köyün en yüksek noktasında, köye hâkim bir  konumdadır. Bir taraftan köye diğer taftan ovaya kuşbakışı bakmaktadır. Kilise duvarları oldukça yüksek ve kalın tutularak dışarıya kapalı bir şekilde inşa edilmiştir. Mor İz...

Mor Abrohom Manastırı

Resim
Mor Abrohom Manastırı:  Midyat’ın 3 kilometre doğusunda bulunmakta olan mor Abrohom Manastırı  girişindeki yazıya göre, bu kiliselerin en eskisi 5.yy tarihli mor Hobil(abel)dir. İnşa  edildikten bir süre sonra çilekeşlerin başı Mor Barsavmo’ nun ustası Mor Abrohom  kiliseye gelmiştir. Mor Hobl’un küçük tapınak ve güneyinde de Mor Abrohom adında  büyük bir tapınak yapılmıştır.   (Almaca, 2022, s. 102).  mor Abraham Manastırı Kuzey ve Güney aksında  uzayan  mezbaha sahip bir manastırdır. Mekânı örten beşik tonozu geçen iki kemer  ayırt edilebilir ancak tonoz sıva ile kaplıdır. Kemerlerin ortasında kalan kare alanlar, bölgedeki diğer manastırlarda olduğu gibi tuğla olmalıdır. Tonoz üzerindeki arkat daha üst bir çatıyı taşımaktadır. Narteksten Naosa ve mezbaha kadar açılan kapılar ise oldukça süslüdür. Afrom Barsavmo kiliseyi Mor Hananyo Kilisesi ile aynı döneme  tarihleyerek, manastırı da Anastasıus’un yaptığını iddia etmiştir. (A...

Mor Gabriel Manastırı

Resim
  Mor Gabriel Manastırı , Mardin'in Midyat ilçesinde, Güngören Köyü yakınlarında yer almaktadır.                            Mor Gabriel Manastırı Genel Görünüm        Özellikleri: Tarih:  397 yılında inşa edilmiştir ve dünyanın ayakta duran en eski Süryani Ortodoks manastırıdır.  Adı:  Manastır, Süryanice'de "aziz" anlamına gelen "mor" kelimesinden dolayı bu ismi almıştır.      Ziyaret:  Manastır, dini tatiller hariç haftanın 7 günü 08.30-11.00 ve 13.00-17.00 saatleri            arasında ziyaret edilebilir. Giriş Ücreti:  Kişi başı 150 TL'dir.  Rehberlik:   Manastırı gezmek için rehber eşliğinde kafileler halinde içeri girmek                  gerekmektedir.    Metropoliti olarak önemli bir yere sahip olan manastır, Kartmin köyüne  kalınlığında kartmin ve k...

Mor Dimet Kilisesi

Resim
 Midyat ilçesinin İzbırak (Zāz) köyünde yer alan Mor Dimet Kilisesi, erken Hristiyanlık dönemine tarihlenen ve Süryani Ortodoks cemaatine ait bir ibadet yeridir.  Kilise, 2021 yılında kapsamlı bir restorasyondan geçirilerek yeniden ibadete açılmıştır.  Köy, 1990'lı yıllarda yaşanan terör olayları nedeniyle terk edilmiş olsa da, kilise ve çevresi, bölgenin tarihi ve kültürel mirasını yansıtan önemli bir yapıdır.   Kilisenin Özellikleri Adı: Mor Dimet Kilisesi (Süryanice: ܥܝܬܐ ܕ ܡܪ) Konum: İzbırak (Zāz) Köyü, Midyat, Mardin Dini Mezhep: Süryani Ortodoks Kuruluş Dönemi: Erken Hristiyanlık dönemi Açılış Yılı: 2021 (Restorasyon sonrası)  Tarihi ve Kültürel Önemi Mor Dimet Kilisesi, bölgenin erken Hristiyanlık dönemine ait en eski yapılarından biri olarak kabul edilmektedir.  Kilise, Süryani Ortodoks cemaatinin inançlarını yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla önemli bir rol oynamaktadır.  Restorasyon süreci, hem yapının fiziksel korunmasını s...

Mor Eliyo Kilisesi

Resim
  Mor Eliyo Kilisesi:   Mardin il sınırları içinde yer alan ve Süryani Ortodoks Hristiyanlığının önemli dini merkezlerinden biri olan tarihi bir yapıdır.  Midyat ilçesine bağlı Yemişli (Enhıl) köyünde bulunan bu kilise, hem dini hem de kültürel açıdan büyük bir öneme sahiptir.  Tarihçesi Mor Eliyo Kilisesi, 2024 yılında inşa edilerek ibadete açılmıştır.  Açılış törenine, Midyat ve Turabdin Metropoliti Samuel Aktaş'ın yanı sıra yurt içinden ve yurt dışından Metropolit, Papaz, Rahip ve Şemmas ile Almanya, Belçika, Hollanda, İsveç, İsviçre, Amerika, Avusturya'dan çok sayıda Süryani katılmıştır.  Açılışın ardından yapılan ayinde, Metropolit Samuel Aktaş'ın önderliğinde İncil'den bölümler okunmuş ve ilahiler söylenmiştir.  Ayinin sonunda katılımcılara yemek ikram edilmiştir.   🏛️ Mimari Özellikleri Kilisenin mimarisi, geleneksel Süryani kiliselerinin özelliklerini taşımaktadır.  Avluda, tarihi bir zeytin ağacının bulunduğu ve bu ağacın kutsa...

Mor Yakup Manastırı

Resim
Mor Yakup Manastırı , Mardin il sınırları içinde yer alan ve Süryani Ortodoks Hristiyanlığının önemli dini merkezlerinden biri olan tarihi bir yapıdır.  Midyat ilçesine bağlı Öğündük (eski adıyla Midin) köyünde bulunan bu manastır, hem dini hem de kültürel açıdan büyük bir öneme sahiptir.  Mor Yakup Manastırı: M.S.330 yılında Mısır'da doğan Aziz Mor Yakup adına M.S.419 yılında yapılmıştır. Mısır'dan deniz yolu ile Tarsus'a, oradan Diyarbakır'a gelir ve Turabdin'deki  Şiluh Köyüne yerleşir Mor Yakub'un azizlik mertebesine ulaşmasını sağlayan; hayatı  boyunca hastalara şifa verip, birtakım engelleri iyileştirmek gibi mucizelerinin  olmasıdır.  Manastırın bulunduğu yerde Pers döneminden kalan bir mabet bulunmakta, bu  mabede milattan sonra 4. yüzyıl sonlarında Pers kralının Tanrılara sunma amaçlı  gelmesinden sonra Mor Bar Şabo ve 11 öğrencisini şehit eder. Mor Yakup ise buraya yerleşerek hastalara şifa olur. Mor Yakup Manastırı 800 yılda Metropoliti...

Meryem Ana Kilisesi

Resim
Meryem Ana Kilisesi Batı Cephesi   Meryem Ana Kilisesi: Tur Abdin’in en görkemli kilisesi olan Meryem Ana Kilisesi M. Mango tarafından 7. Yüzyıla tarihlendirilmiştir. Kilisenin ilk kime adandığı ya da nasıl anıldığı belli değildir. Kilise genel olarak VI. ve VII. yüzyıllara tarihlendirilmektedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan Midyat ilçesinin Anıtlı (Hah) köyünde bulunmaktadır. Anıtlı (Hah) Midyat’ın 21 kilometre kuzeydoğusunda yer almaktadır. Eski adı Hah olan ilçeyi yerli halk hala Hah olarak isimlendirmektedir. Hah Ortaçağda önemli bir merkezdir. Meryem Ana Kilisesi; Kilise ana mekânı ve farklı birimlerin bir araya toplanarak oluşturduğu bir komplekstir. Kilise ana mekânı, kompleksin orta kısmında yer almaktadır. Kilisenin batısında avlu, kuzeyinde teras ve misafir odaları, doğusunda depo, güneyinde ise bahçe ve teras yer almaktadır. Kilisenin batısında bulunan avlunun girişinin üstünde bir teras bulunmakta, terasın etrafında rahip ve misafir odaları bulunmaktadır. Teras...